Ως Καισαρική Τομή ορίζεται η διακοιλιακή μαίευση του νεογνού. Πραγματοποιείται όταν υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή της μητέρας η του νεογνού. Τα ποσοστά καισαρικής τομής στη χώρα μας είναι υψηλά ( >50% ) και οι σύγχρονες κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν μείωση στο 15- 20%. Σημαντικό ρόλο στην αύξηση του ποσοστού των καισαρικών τομών στις δυτικές κοινωνίες διαδραμάτισαν οι εξής παράγοντες:
- Το αυστηρό νομικό πλαίσιο που οδηγεί τους μαιευτήρες σε αμυντική ιατρική.
- Η αύξηση του ορίου ηλικίας των εγκύων.
- Τα αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας, μεταβολικού συνδρόμου, υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη.
- Η πρόκληση τοκετού χωρίς να υπάρχουν προϋποθέσεις.
- Η επιθυμία της επιτόκου, είτε λόγω φόβου για το φυσιολογικό τοκετό είτε για άλλους προσωπικούς λόγους.
Οι ενδείξεις της καισαρικής τομής διαχωρίζονται σε μητρικές, εμβρυϊκές, και συνδυασμό των ανωτέρω.
Μητρικές ενδείξεις : δυστοκία, αποτυχία πρόκλησης τοκετού, αποτυχία εμβρυουλκίας εξόδου, προεκλαμψία, εκλαμψία, σύνδρομο HELLP, προηγηθείσα καισαρική τομή, παθολογία της μητέρας ( π.χ. καρδιοπάθεια ), ενεργός έρπης των γεννητικών οργάνων, οξυτενή κονδυλώματα, λοίμωξη με HIV ( AIDS ), συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας ( δίκερως ή μονόκερως μήτρα ), ιστορικό ινομυωματεκτομής, ιστορικό ρήξεως μήτρας.
Εμβρυϊκές ενδείξεις : ανώμαλες προβολές και σχήματα του εμβρύου ( π.χ. ισχιακή προβολή, εγκάρσιο σχήμα κ.α. ), έμβρυο άνω των 4.500 γρ ή 4.000 γρ επί σακχαρώδους διαβήτη κύησης, υπολειπόμενη ενδομήτρια ανάπτυξη με ενδείξεις υποξίας, ανωμαλίες της διάπλασης του νεογνού, δυσπραγία του εμβρύου στον τοκετό, δίδυμος κύηση με το πρώτο έμβρυο σε μη κεφαλική προβολή.
Μητρικές- εμβρυϊκές : πρόπτωση ομφαλίδας, επιπωματικός πλακούντας, κεφαλοπυελική δυσαναλογία, αποτυχία εμβρυουλκίας, προδρομικά αγγεία.
Επί νεκρού εμβρύου προτιμάται ο κολπικός τοκετός, εκτός και εάν η προβολή και το σχήμα του εμβρύου τον καθιστούν αδύνατο.
Η καισαρική τομή μπορεί να είναι εκλεκτική η επείγουσα. Η εκλεκτική καισαρική τομή γίνεται προγραμματισμένα στις 39 εβδομάδες σε μονήρη κύηση, όταν υπάρχουν γνωστές απόλυτες ενδείξεις. Στα διχοριονικά διαμνιακά δίδυμα η καισαρική τομή προγραμματίζεται στις 37 εβδομάδες, στα διχοριονικά μονοαμνιακά στις 36, ενώ στα μονοχοριονικά μονοαμνιακά στις 32. Όταν η εκλεκτική καισαρική τομή προγραμματίζεται πρίν τις 39 εβδομάδες, χορηγούνται στην έγκυο κορτικοστεροειδή για την πνευμονική ωρίμανση του εμβρύου.
Επείγουσα Καισαρική Τομή
Η επείγουσα καισαρική τομή γίνεται όταν υπάρχουν οξείες επιπλοκές κατά την κύηση, όπως π.χ. η αποκόλληση του πλακούντα, ή κατά τον τοκετό, όπως π.χ. η εμβρυϊκή δυσχέρεια.
Η αναισθησία που χρησιμοποιείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι περιοχική ( ραχιαία, επισκληρίδιος ή συνδυασμένη ) και η ασθενής διατηρεί τις αισθήσεις τις κι έρχεται σε επαφή με το νεογνό όταν γεννηθεί. Σε επείγουσες περιπτώσεις ή επί αντενδείξεων περιοχικής αναισθησίας μπορεί να χορηγηθεί γενική αναισθησία.
Οι τομές στο δέρμα είναι χαμηλές εγκάρσιες με επικρατέστερες τις τομές Pfannenstiel και Joel- Kohen.
Διανοίγεται ο υποδόριος ιστός και το κοιλιακό τοίχωμα ( περιτονία, μύες, περιτόναιο ) και στη συνέχεια γίνεται χαμηλή εγκάρσια τομή στη μήτρα από όπου εξέρχεται το έμβρυο. Αφού απολινωθεί ο ομφάλιος λώρος, δίδεται μητροσύσπαση, εξάγεται ο πλακούντας και στη συνέχεια γίνεται συρραφή του τοιχώματος της μήτρας. Ιδιαίτερη σημασία έχει να επιτευχθεί η σωστή κατά στρώματα συρραφή του τοιχώματος της μήτρας και επαρκής αιμόσταση. Το κοιλιακό τοίχωμα και το υποδόριο συρράπτονται κατά στρώματα και στο δέρμα γίνεται ενδοδερμική ραφή.
Κάθετη τομή στη μήτρα γίνεται σπανίως επί εγκαρσίου σχήματος του εμβρύου ή ινομυωμάτων στο κατώτερο τοίχωμα.
Χορηγούνται προφυλακτικά αντιβίωση και αντιπηκτική αγωγή, επαρκής αναλγησία και φάρμακα που βοηθούν τη σύσπαση της μήτρας. Παραμένει ουροκαθετήρας foley το πρώτο 24ωρο. Η κινητοποίηση της ασθενούς γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα και η σίτιση ξεκινά όταν διαπιστωθεί η κινητοποίηση του εντέρου.
Πρέπει πάντοτε να ενθαρρύνεται ο θηλασμός του εμβρύου.
Η ασθενής εξέρχεται από το μαιευτήριο την 4η ημέρα μετά την επέμβαση.
Πιθανές Επιπλοκές
Πιθανές επιπλοκές συνιστούν οι μολύνσεις ( π.χ. ενδομητρίτιδα, διαπύηση τραύματος ), η αιμορραγία ( διεγχειρητικά ή μετεγχειρητικά λόγω ατονίας της μήτρας ή άλλων παραγόντων ), ο τραυματισμός παρακείμενων δομών όπως η ουροδόχος κύστη ή το έντερο ( ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συμφύσεων από προηγούμενες ΚΤ ή άλλα χειρουργεία ) και η θρόμβωση.
Τα άρθρα του ιστοτόπου μας είναι καθαρά ενημερωτικού χαρακτήρα και δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση ιατρικές συμβουλές, διαγνώσεις ή θεραπείες. Για οποιοδήποτε ζήτημα που αφορά την υγεία σας, συμβουλευθείτε ιατρό. ( βλ. όρους χρήσης )
